Cửa chống cháy là gì và quy chế hoạt động ra sao?

Xu hướng đô thị hóa là kết quả tất yếu của các xã hội phát triển, một trong những biểu hiện của quá trình đô thị hóa là sự phát triển nhanh chóng của cơ sở hạ tầng tại các thành phố trọng điểm trên cả nước ta, các công trình giao thông, cao ốc, chung cư… và vô số các công trình khác mọc lên khắp nơi. Việc sử dụng các thiết bị phòng cháy chữa cháy bao gồm cửa chống cháy và lối thoát hiểm trong các công trình xây dựng là một trong những yếu tố bắt buộc trước khi công trình được đưa vào sử dụng. Dưới đây là những thông tin cần thiết và kiến thức về cửa chống cháy mà chúng tôi muốn gửi đến bạn.

Khái niệm cửa chống cháy

Cửa chống cháy là loại cửa đáp ứng tiêu chuẩn chịu lửa, có thể ngăn lửa; khói lan sang giữa các tầng hay giữa các khu vực khác nhau trong một tòa nhà; cho phép mọi người sơ tán an toàn khỏi đám cháy.

Vật liệu sử dụng

Cửa chống cháy có thể gồm một hoặc hai cánh, cấu thành từ nhiều vật liệu khác nhau; như thủy tinh gốm sứ và thép. Phụ kiện đi kèm gồm các ổ khóa, bản lề, tay co thủy lực, thanh thoát hiểm. Nhằm đảm bảo hiệu quả bảo vệ, tất cả các bộ phận (bao gồm cả khóa và bản lề); đều phải tuân thủ quy định về kỹ thuật phòng cháy của mỗi quốc gia.

Đặc tính kỹ thuật của cửa chống cháy

– Giới hạn chịu lửa: Từ 60 đến 180 phút

– Kết cấu khung cửa: Thép cửa sản xuất bằng thép CT3 dập định hình, hàn tăng cứng 3mm; kết cấu gắn lên tương ( lỗ D14). Sơn tĩnh điện màu ghi sáng. Chiều dày 1,2-1.5 mm.

– Kết cấu cánh cửa: Cánh cửa được dập thành khối gồm 3 lớp:

+ Lớp ngoài và trong bằng thép CT38 (TCVN) dày 0,8-1.2 mm, sơn tĩnh điện màu ghi sáng. Hàn tăng cứng thép định hình chữ C160x50x50 mm.

+ Lớp giữa bằng bông thủy tinh có tỷ trọng 100kg/m3, có khả năng chống cháy, cách nhiệt và cách âm tốt. Tổng độ dày tấm cánh 46±2% (mm).

– Sơn tĩnh điện đồng màu (màu ghi sáng, màu vân gỗ)

Vị trí lắp đặt

Ở nhiều nơi trên thế giới, việc sử dụng cửa chống cháy là bắt buộc đối với những tòa nhà cao hơn bốn tầng. Cửa chống cháy thường được lắp đặt ở khu vực cầu thang, bao gồm hai lớp cửa chống cháy và khoảng không gian ở giữa đủ rộng rãi đủ cho xe lăn; đảm bảo an toàn cho mọi người bên trong cho tới khi cứu hộ đến.

Theo quy định, cửa chống cháy cũng phải được trang bị cho những nơi đông người như rạp chiếu phim; trung tâm mua sắm, sân bay, bệnh viện, trường học và chung cư (nhất là tầng hầm). Vị trí lắp đặt cửa thường là nơi hạn chế tiếp cận, lối thoát hiểm, lối đi; lối vào văn phòng, khu vực lánh nạn, không gian ngăn cách giữa các khu vực công nghiệp nguy hiểm; trong các phòng đo lường, bảo vệ hoặc chuyển đổi năng lượng điện.

Cần lắp đặt thêm các biển cảnh báo, nhắc nhở mọi người luôn phải đóng chặt cửa trong toàn bộ thời gian xảy ra hỏa hoạn; cho tới khi báo động cháy được tắt. Mọi chướng ngại vật ngăn gây cản trở quá trình đóng cửa đều bị ngăn cấm.

Một số loại cửa chống cháy cao cấp còn có cảm biến điện từ được kết nối với hệ thống báo cháy và wifi; có thể tự động đóng trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.

Các loại cửa đều giống nhau?

Miễn là cửa chống cháy được sản xuất, lắp đặt theo đúng quy định, trong một số trường hợp; nhằm đảm bảo tính thẩm mỹ cho công trình, người ta có thể ngụy trang cửa chống cháy và tích hợp nó vào thiết kế kiến trúc; mà không làm ảnh hưởng đến chức năng bảo vệ của cửa.

Quy định về cửa chống cháy

Tất cả các loại cửa chống cháy đều phải được thử nghiệm và kiểm tra dưới nhiều cấu hình để đảm bảo an toàn cho quá trình sử dụng; mà không có bất cứ trường hợp ngoại lệ nào. Kết quả đánh giá là căn cứ để xác định thời gian chống cháy khi tiếp xúc trực tiếp với lửa: 30 phút (ngày càng có ít chuyên gia khuyên dùng loại cửa này), 45 phút, 60 phút, 90 phút; 120 phút và thậm chí cả 180 phút hay 240 phút. Ở nhiều nơi trên thế giới, các chỉ số này được ký hiệu là R30, R60, R90 và R120.

Các điều khoản quy định

Theo mục 5.2 TCVN 6160:1996, giới hạn chịu lửa nhỏ nhất của các bộ phận có tính năng ngăn cháy được quy định như sau:

• Cửa đi, cửa sổ và cổng ở tường ngăn phải làm từ vật liệu không cháy, có giới hạn chịu lửa từ 45 phút trở nên.
• Vách ngăn phải làm từ vật liệu không cháy và có giới hạn chịu lửa từ 45 phút trở lên.
• Cửa đi, cửa sổ ở vách ngăn cháy, cửa ngăn cháy vào các tầng hầm, mái, cửa lên mái phải làm bằng vật liệu không cháy và có giới hạn chịu lửa từ 40 phút trở lên.
• Cửa tại các buồng thang bộ, cửa phòng kỹ thuật, các phòng dưới tầng hầm phải là cửa chống cháy, có cơ chế tự động đóng, giới hạn chịu lửa từ 45 phút trở lên.

Theo quy định tại QCVN 06:2010/BXD, cửa chống cháy muốn đạt giới hạn chịu lửa 60 phút thì kết cấu cửa không bị phá hủy khi tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ khoảng 1.000 độ C (nhiệt độ tăng dần đến tối đa khoảng 1.000 độ C) trong thời gian 60 phút và mặt không tiếp xúc với lửa không được vượt quá 220 độ C.

Cần cân nhắc những yếu tố nào?

Cửa chống cháy rất quan trọng nhưng cần kết hợp thêm một bộ các biện pháp hỗ trợ; nhằm đảm bảo hiệu quả trọn vẹn của hệ thống phòng cháy chữa cháy trong trường hợp xảy ra nguy hiểm:

• Lan can: Phải có độ cao chính xác theo quy chuẩn, được bo tròn và gắn chắc chắn vào tường.
• Đèn chỉ dẫn: Rất cần thiết để mọi người có thể đi theo lối thoát hiểm.
• Biển báo phát quang: Đây là những nhãn dán phát sáng trong bóng tối, chỉ dẫn lối thoát hiểm, số tầng, lối ra và lối vào tầng trệt.
• Chất chữa cháy các loại:
  • Nước: Thích hợp để dập tắt đám cháy trên gỗ, nhựa, cao su và vải.
  • Bột hóa học: Chủ yếu được sử dụng để dập tắt đám cháy gây ra bởi chất lỏng dễ cháy như xăng, cồn, dầu hỏa, dầu diesel.
  • CO2: Áp dụng để chữa cháy cho phòng chứa thiết bị điện như máy bơm, động cơ; máy phát điện, pin tích điện, kho chứa chất lỏng dễ cháy, kho hóa chất…